ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ

ਵ੍ਰਿੱਤ ਇੱਕ ਬੰਦ ਆਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜੋ ਸਿੱਧੀ ਲਕੀਰ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਗੁਜ਼ਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵ੍ਰਿੱਤ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸੇ ਸਪਸ਼ਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਆਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਜੋ ਇਸ ਲਕੀਰ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਵਿਆਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਉਹ ਖੇਤਰਫਲ ਹੈ ਜੋ ਵ੍ਰਿੱਤ ਆਪਣੇ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘੇਰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ A ਦੇ ਅੱਖਰ ਨਾਲ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਹਿਸਾਬ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਸੂਤਰ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ:

A = πr²

ਜਿੱਥੇ:

* A: ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ

* π: ਗਣਿਤਕ ਸਥਿਰ ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 3.14159 ਹੈ

* r: ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ

ਉਦਾਹਰਨ

ਮੰਨੋ ਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਵ੍ਰਿੱਤ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ 5 ਸੈ.ਮੀ ਹੈ। ਇਸ ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਹਿਸਾਬ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀ ਸੂਤਰ ਵਰਤਾਂਗੇ:

A = πr² = π × 5 ਸੈ.ਮੀ² = 25π ਸੈ.ਮੀ²

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਦੀ ਇਕਾਈ

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਉਹੀ ਇਕਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ ਦੀ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ ਉਸੇ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਉਠਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ 5 ਸੈ.ਮੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ 25π ਸੈ.ਮੀ² ਹੋਵੇਗਾ।

ਜੇਕਰ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ 2 ਮੀਟਰ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਰਕਬ 4π ਮੀ² ਹੋਵੇਗਾ।

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦੇ ਰਕਬ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ

* ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ ਦੇ ਵਰਗ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ।

* ਜੇਕਰ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਰਕਬ ਉਸ ਅਰਧ ਕਿਰਾਸ ਦੇ ਵਰਗ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਵਧੇਗਾ।

* ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।

ਨਤੀਜਾ

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦਾ ਰਕਬ ਗਣਨਾ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਕਈ ਗਣਿਤਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੱਲ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਵ੍ਰਿੱਤ ਦੇ ਰਕਬ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।